Vooruitgang is niet wat we denken dat het is
“Een maatschappij wordt niet alleen gevormd door wat wij opbouwen maar ook door wat wij weigeren af te breken.” (bron: aangepast J.C Sawhil)
Onze gedachten, denk- en handelswijze worden beperkt door onze zelfgecreëerde conditionering. Vanaf het moment van geboorte beoordelen we onze omgeving niet zoals hij daadwerkelijk is, maar zoals wij zijn. Daarbij zijn we ook allemaal ‘slachtoffer’ van het verouderingsproces waarmee we onze vrije verbeeldingskracht verliezen. We think we understand the rules when we become adults but what we really experience is a narrowing of the imagination (bron: David Lynch).
Zij die uit hun conditionering kunnen en durven breken en hun verbeeldingskracht aanspreken maken het verschil.
De spagaat
We roepen om een maatschappij waarin iedereen zichzelf kan zijn. Sociale media maken zichtbaar hoe we elkaar be- en veroordelen. Eric Smith van Google roept op tot de introductie van een ‘internet delete button’ om mensen te beschermen. Sociale media humaniseren het communicatielandschap maar faciliteren ook de donkere en asociale kant van onbegrensde menselijke communicatie.
Traditionele marketing en media focussen ondertussen nog altijd op angstgevoelens. Dagelijks worden we bestookt met het dwingende idee dat we erbij moeten horen, ertoe doen, we behoefte hebben aan producten en dat persoonlijke status voortkomt uit materie.
We wensen een wereld van vrijheid, zelfbeschikking en gelijkwaardigheid maar laten ons onderdompelen door schijniconen gecreëerd door schijnbaar oppermachtige mediaconglomeraten. We bevinden ons in een wereld waarin we ‘druk zijn’ tot een statussymbool hebben verheven. Hebben we onze oude wereld geïdealiseerd? Een wereld waarin we de prijs van alles kennen maar de waarde van niets (bron: Oscar Wilde).
Hoe kunnen we fundamentele duurzame vooruitgang creëren als we investeren vanuit aannames die in een voorbije tijdsgeest zijn ontstaan? Als falen wordt afgestraft door een maatschappelijk sentiment gericht op streven naar perfectie en schijnzekerheden? Als we intelligentie zien als het snel foutloos kunnen reproduceren van bestaande informatie in plaats van het in twijfel trekken ervan.
We zullen nooit radicale vernieuwing zien als we voortborduren op onze oude aannames van ‘vooruitgang’. Vanuit onze Westerse conditionering zijn we het begrip vooruitgang totaal verkeerd gaan interpreteren. Een groeiende economie, meer consumptie en een hoger Bruto Binnenlands Product stellen we gelijk aan vooruitgang. De ware vooruitgang die we nu kunnen en moeten realiseren is het in twijfel trekken en afbreken van ons ingesleten paradigma, gedrag en conditionering. Daar ligt de grootste maatschappelijke en menselijke winst en is de gewenste herdefinitie van ‘het systeem’ daar een uiteindelijk resultante van.
“Een vogel geboren in een kooi zal denken dat vliegen een ziekte is” (bron: aangepast Alejandro Jodorowsky).
Een (r)evolutie in bewustzijn
We worden opgeroepen om massaal meer te consumeren en innovatie gaat nog vaak over hoe groei te realiseren in plaats van het creëren van maatschappelijke waarde. Het is een model dat diep verankerd zit in het Westerse DNA. Onze koopdrang is waar we in geloven, waar we waarde aan ontlenen en waarmee we onze tijdelijke onvrede kunnen stillen. Maar een ding is zeker: we kopen ons niet alleen uit deze niet-duurzame wereld.
De grootste fundamentele (r)evolutie die nu plaatsvindt is in bewustzijn. Het gaat niet om technologie, het is niet de shift van macht van het instituut naar organisatie naar de gelegenheidswij of de vorming van een betekeniseconomie. Een veranderend bewustzijn over onze Westerse mentaliteit en de houdbaar hiervan is de sleutel die de deur opent tot een nieuwe tijdsgeest. Vanuit de mentale reset ontstaan nieuwe initiatieven die in de vrije kraamkamer buiten de door regelgeving en procedures verstarde organisaties en instituten zorgen voor noodzakelijke doorbraken.
Het tijdperk wat zich nu presenteert gaat over het aanpakken en afbreken van het ‘systeem’ dat de problemen veroorzaakt in plaats van het verbeteren ervan. Over focus op het veranderen van de regels in plaats van de uitzondering zijn op de regel. Bij organisaties gaat het niet over de ambitie om minder slecht te doen maar om alleen maar goed doen.
Een cyber-utopische houding
Een actueel sluimerend gevaar is dat we onze ‘vooruitgang’ denken te ontlenen aan technologische ontwikkelingen. We ontwikkelen massaal een ‘cyber-utopische houding’: technologie zal al onze problemen oplossen. Apps die depressie detecteren en wetgeving die het mogelijk maakt dat artsen apps voorschrijven in plaats van medicijnen. Auto’s die zelf rijden en software die rechters kan vervangen, robots thuis uitprinten voor minder dan 1.000 dollar. Draadloze headsets die je hersenactiviteit monitoren om de content vervolgens aan te passen op basis van jouw emotie. Wetenschappers zijn erin geslaagd om ‘in te breken’ in iemand’s hersenactiviteit en koopsignalen te identificeren. De eerste organisaties halen productie weer terug naar het eigen land om het vervolgens door robots te laten uitvoeren. Met de versmelting van technologie en het menselijk lichaam kunnen hackers verdergaan dan alleen data stelen. Immers, als ze satellieten kunnen hacken dan ook een pacemaker. Nieuwe technologie biedt ons de middelen om een nieuwe wereld te bouwen die de oude overbodig maakt.
Maar het tegenovergestelde is ook waar. De oude wereld kent immers ook toegang tot dezelfde technologie. Gevolg is een digitale tweestrijd van Prism tot Cocoon en Donottrackme. Niets nieuws aan de horizon want elke nieuwe vinding kent dit principe, maar de huidige economische tegenwind maakt de verleiding tot technologische toepassing vanuit een oud paradigma erg aantrekkelijk. Maar met de inzet van nieuwe technologie vanuit het oude paradigma zien we de afstand tussen maatschappij en organisatie toenemen. We keren nieuwe media onze rug en omarmen de fysieke wereld. Als digitaal normaal is, kunnen we ons nog onderscheiden door fysiek of zelfs anti-digitaal?
Laten we niet de strijd aangaan met technologie maar samen met technologie bouwen aan een nieuwe wereld. De grootste uitdaging die we als mensheid op het gebied van technologie hebben is niet een technische. Het gaat om mindset en toepassing. We bevinden ons op een dunne scheidslijn. Gaan we de nieuwe technologische mogelijkheden toepassen vanuit ons bestaande en zo veelvuldig omarmde paradigma van consumptie en groei of vanuit menselijke maat en balans?
Maatschappelijke scheiding van de negativiteit
Laten we breken met de negativiteit. Omarmen dat we een uniek pad bewandelen waarin we ons als mensheid kunnen bewijzen. De omslag van de dominantie van het menselijk ego naar eco. De mens in balans met zijn natuurlijke omgeving. Een tijdperk van ongekende mogelijkheden en fundamentele reset. Een tijdperk waarin de grootste uitdaging voornamelijk het toepassen van al die nieuwe mogelijkheden vanuit een nieuw perspectief van balans, samen, minder, klein en dichtbij is.
Als maatschappij willen we weten waaraan en waar naartoe we werken. Wie betrekt ons in zijn visie? Gezamenlijk willen we bouwen aan een nieuwe wereld en helpen met het afbreken en overbodig maken van de oude. Tijd om onze onbeperkte menselijke daadkracht te mobiliseren. Dat is waar de TrendRede over gaat.
Tony Bosma